ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

Επίσκοποι και Μητροπολίτες  Ιεράς Μητροπολης Ελευθερουπόλεως

(Αλεκτοροπόλεως – Αλεκτρυοπόλεως – Ανακτορουπόλεως)

  • ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ
  1. Θεοδόσιος (879-;)
  2. Γεώργιος (11ος αιώνας)
  3. Ανώνυμος (13ος αιώνας)
  4. Νίκανδρος (1351-;)
  5. Ανώνυμος (1395-;)
  6. Σωφρόνιος Α΄ (1580-;)
  7. Δαμιανός (1615)
  8. Παρθένιος (1624-;)
  9. Γεράσιμος (1766-1787)
  10. Τιμόθεος (1787-1790)
  11. Μακάριος Α΄ (1806-1808)
  12. Παίσιος (1808-1814)
  13. Ιωσήφ Ζαμπέλης (1814-1826)
  14. Άνθιμος Γρυπάρης (1826-1863)
  15. Μελέτιος (1864-1867)
  16. Νεόφυτος Παπακωνσταντίνου (1867-1872) Μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης Νεόφυτος ο Η΄ (1891-1894)
  17. Αγαθάγγελος (1872-1875)
  18. Διονύσιος Α΄ (1875-1885)
  19. Μακάριος Β΄ (1885-1888)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ  ΙΕΡΑΣ  ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ  ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

1.  Διονύσιος Β΄ Σταυρίδης (1888-1900)

Ο Διονύσιος Σταυρίδης διαδέχτηκε στο θρόνο της επισκοπής Ελευθερουπόλεως τον παραιτηθέντα Μακάριο Β΄επίσκοπο Ελευθερουπόλεως. Γεννήθηκε στη Σηλυβρία της Θράκης, χειροτονήθηκε διάκονος και ως αρχιδιάκονος αργότερα για δέκα τέσσερα έτη υπηρέτησε στις μητροπόλεις Αδριανουπόλεως και Νικαίας και το τελευταίο έτος ως Μέγας Αρχιδιάκονος των Πατριαρχείων. Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1888 στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου και μετά από τρεις ημέρες επίσκοπος για την επαρχία της Ελευθερούπολης. Επί των ημερών του ανυψώνεται η επισκοπή Ελευθερουπόλεως σε μητρόπολη, τον Φεβρουάριο του 1889 και έτσι ανατίθεται στο Διονύσιο η αρχιερατική εποπτεία της μονής Εικοσιφοινίσσης. Αναφέρεται ως κτίτωρ του ναού των Ταξιαρχών στις Ελευθερές (1891). Το 1900, ύστερα από δώδεκα έτη διαποίμανσης της μητρόπολης Ελευθερουπόλεως, μετατίθεται στη μητρόπολη Σηλυβρίας και το 1913 απεβίωσε εκεί.

2.  Πανάρετος Πετρίδης (1900-1909)

Ο Πανάρετος Πετρίδης διαδέχτηκε στη μητρόπολη Ελευθερουπόλεως τον Διονύσιο, μετέπειτα μητροπολίτη Σηλυβρίας. Προηγουμένως διετέλεσε πρωτοσύγκελλος του μητροπολίτη Ιωαννίνων Γρηγορίου. Εξελέγη αργότερα στις 20 Φεβρουαρίου 1892 επίσκοπος Ναζιανζού, ως βοηθός του Γρηγορίου. Στις 19 Νοεμβρίου 1896 προήχθη μητροπολίτης Πρεσπών και Αχριδών. Στη μητρόπολη Στρωμνίτσης και Τιβεριουπόλεως μετατέθηκε στις 18 Μαρτίου 1899 ενώ μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη στις 5 Οκτωβρίου 1900. Εργάσθηκε εθνικά στις μακεδονικές επαρχίες όπου και τις εποίμανε σε χαλεπούς καιρούς. Ειδικά στην Ελευθερούπολη παρότρυνε και τους ιερείς του να λάβουν μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα. Ύστερα από εννέα έτη ως μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου στις 14 Ιουλίου 1909. Ως Ηλιουπόλεως στις 12 Αυγούστου 1910 και στη μητρόπολη Ίμβρου προήχθη στις 21 Ιουνίου 1912. Απεβίωσε στις 15 Φεβρουαρίου 1922 εκεί.

3.  Γερμανός Σακελλαρίδης ο Εθνομάρτυς (1909-1917)

Ο Γερμανός Σακελλαρίδης γεννήθηκε το 1875 στο Αρβανιτοχώρι της Νικομηδείας. Διδάχθηκε την εγκύκλια παιδεία στην Κωνσταντινούπολη και αποφοίτησε το 1898 από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Εισήλθε στον κλήρο και υπηρέτησε ως πρωτοσύγκελλος στη μητρόπολη Ηρακλείας. Στις 17 Ιουλίου 1903 εξελέγη επίσκοπος Ναζιανζού ως βοηθός του Ηρακλείας Γρηγορίου και στις 23 Μαίου 1906 μητροπολίτης Πρεσπών και Αχριδών. Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη στις 16 Ιουλίου 1909 και διαποίμανε την επαρχία αυτή για οκτώ έτη. Ως επίσκοπος υπήρξε πολύ δραστήριος επειδή συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα, στους αγώνες εναντίον των Βουλγάρων και τους Βαλκανικούς πολέμους (1916-1918). Έτσι οι Βούλγαροι τον συνέλλαβαν με την κατηγορία ότι ήταν κατάσκοπος και τον δολοφόνησαν, μετά από φρικτά βασανιστήρια όπου υπέστη, στον δρόμο κοντά στον οικισμό Δάτο. Ενταφιάστηκε στον περίβολο του ναού του Αγίου Νικολάου, μπροστά στην κόγχη του ιερού, στις 12 Μαίου 1919 και το 1920 στήθηκε προτομή εις μνήμην του.

4.  Κωνσταντίνος Μεγκρέλης (1922-1924)

Ο Κωνσταντίνος Μεγκρέλης γεννήθηκε στη Σινώπη του Πόντου το 1886 και αποφοίτησε από την Θεολογική Σχολή της Χάλκης το 1908. Εισήλθε εις τον ιερό κλήρο και υπηρέτησε ως πρωτοσύγκελλος στις μητροπόλεις Ηρακλείας (1902-1925) και αργότερα στην Κυζίκου (1909-1913). Στις 4 Μαρτίου 1914 εξελέγη επίσκοπος Λεύκης ως βοηθός του Γέροντος μητροπολίτου Χαλκηδόνος Γρηγορίου, πρώην Κυζίκου. Έπειτα για δύο έτη υπηρέτησε ως μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως, υπήρξε επιβλητικός, βροντόφωνος, μεγαλοπρεπής και γοητευτικός συνομιλητής. Αργότερα εξελέγη μητροπολίτης Σερρών στις 9 Φεβρουαρίου 1924, ενώ παραιτείται από τον θρόνο του στις 7 Ιανουαρίου 1961 και αναπαύθηκε εν Κυρίω τον Οκτώβρη του 1963 στη Θεσσαλονίκη. Ετάφη στις Σέρρες.

5.  Αιμιλιανός Δραγούλης ή Δάγγουλας (1924-1927)

Ο Αιμιλιανός Δραγούλης ή Δάγγουλας (κατά κόσμον Επαμεινώνδας) γεννήθηκε στην Αρτάκη της επαρχίας Κυζίκου (Μ. Ασία) το 1866, όπου εκεί παρακολούθησε τα εγκύκλια μαθήματα και αποφοίτησε από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη το 1886. Δούλευε ως εκπαιδευτικός στην Αρτάκη και στο Ζωγράφειο Γυμνάσιο της Πόλης. Αποφοίτησε το 1899 από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Έγινε κληρικός και ως αρχιμανδρίτης υπηρέτησε σε διάφορες μητροπόλεις του Οικουμενικού Θρόνου, διετέλεσε επίσης ιερατικός προιστάμενος του ιερού ναού της Παναγίας της Καφατιανής στον Γαλατά. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1906 εξελέγη μητροπολίτης Μελενίκου και στις 8 Δεκεμβρίου 1911 μητροπολίτης Γρεβενών. Τη μητρόπολη Ελευθερουπόλεως εποίμανε για τρία συναπτά έτη αφού εξελέγη μητροπολίτης του Πραβίου στις 13 Μαρτίου 1924. Υπήρξε δραστήριος μητροπολίτης που εποίμανε εθνικά ευαίσθητες περιοχές σε δύσκολους καιρούς για αυτό και έχει τιμηθεί με διάφορα μετάλλια. Εκοιμήθη εν Κυρίω ως μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως στην Αθήνα στις 9 Νοεμβρίου 1927 και ετάφη εκεί.

6.  Σωφρόνιος Β΄ Σταμούλης (1927-1958)

Ο Σωφρόνιος Σταμούλης (κατά κόσμον Σωτήριος) γεννήθηκε στη Σηλυβρία της Θράκης το 1875. Αποφοίτησε από τη Μεγάλη του Γένους Σχολή το 1893 και σπούδασε νομική στο πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου έγινε διδάκτωρ το 1898. Στη συνέχεια μετέβη στη Γερμανία, εκεί σπούδασε Θεολογία και Παιδαγωγικά στα πανεπιστήμια της Γοτίγγης, του Βερολίνου και της Ιένας. Στο πανεπιστήμιο της Ιένας αναγορεύθηκε διδάκτωρ Φιλοσοφίας το 1904. Στις 12 Νοεμβρίου 1906 χειροτονήθηκε διάκονος από τον Βεροίας Απόστολο Χριστοδούλου και τον Μάρτιο του 1907 πρεσβύτερος και αρχιμανδρίτης. Υπηρέτησε στην επαρχία αυτή ως αρχιερατικός επίτροπος Ναούσης, ιεροκήρυκας και καθηγητής των θρησκευτικών έως το 1908. Αργότερα μετέβη στη Δράμα και στην Καβάλα, όπου υπηρέτησε ως αρχιερατικός επίτροπος Καβάλας της μητροπόλεως Ξάνθης για μια διετία. Για την υπόλοιπη οκταετία (1909-1917) διορίστηκε πατριαρχικός επόπτης των ορθοδόξων σχολείων της αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως. Μητροπολίτης Μυριοφύτου και Περιστάσεως εξελέγη τον Φεβρουάριο 1917, εκεί παρέμεινε μέχρι την οριστική κατάληψη του Μυριοφύτου από τους Τούρκους (1922). Έπειτα μετετέθη στη μητρόπολη Βεροίας (Οκτώβριος 1924). Στις 19 Νοεμβρίου 1927 εξελέγη μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως. Την επαρχία αυτή του Παγγαίου Όρους την εποίμανε για τριάντα ένα έτη. Το 1958 εξέπεσε από το θρόνο του Πραβίου και παρέμεινε στην Αθήνα μέχρι τον θάνατο του. Τα οστά του μεταφέρθηκαν και ετάφησαν στον περίβολο του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Ελευθερίου Ελευθερουπόλεως.

7.  Αμβρόσιος Νικολάου (1958-1984)

Ο Αμβρόσιος Νικολάου (κατά κόσμον Ηλίας) γεννήθηκε το 1917 στη Ναύπακτο. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή Αθηνών. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1940 από τον μητροπολίτη Φθιώτιδος Αμβρόσιο και πρεσβύτερος και αρχιμανδρίτης το 1946. Υπηρέτησε ως εφημέριος ιερών ναών και αργότερα ως στρατιωτικός ιερέας και ως Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Επίσκοπος χειροτονήθηκε το 1956 ως Χριστουπόλεως, εργάσθηκε ως βοηθός επίσκοπος του μητροπολίτου Μυτιλήνης Ιακώβου Γκιγκίλα. Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη στις 22 Σεπτεμβρίου 1958, όπου και την διαποίμανε για είκοσι έξι χρόνια. Θεωρείται ο ευργέτης της πόλεως αυτής γιατί με ενέργειες του και με τη βοήθεια του Φρίξου Παπαχρηστίδη οικοδομήθηκε το νέο Επισκοπείο, η Παπαχρηστίδειος Βιβλιοθήκη, το Οικοτροφείο θηλέων και αρρένων. Επίσης στη Νέα Πέραμο έκτισε Επισκοπείο, όπου εκεί είναι η αρχαία έδρα της επισκοπής Αλεκτορόπολης και οργάνωσε τις εκκλησιαστικές παιδικές κατασκηνώσεις. Αναδιοργάνωσε και ενίσχυσε τον ιερό κλήρο, θεμελίωσε σαράντα ιερούς ναούς και ίδρυσε τρεις ιερές μονές. Ο Αμβρόσιος απεδήμησε εις Κύριον στις 26 Ιουλίου 1984 και ετάφη στο πίσω μέρος του ναού του Αγίου Κωνσταντίνου στη Νέα Πέραμο, δίπλα από το Επισκοπείο.

8.  Eυδόκιμος Κοκκινάκης (1984-2003)

Ο Ευδόκιμος Κοκκινάκης (κατά κόσμον Μιχαήλ) γεννήθηκε στον Άγιο Θωμά Ηρακλείου (Κρήτης) το 1923. Έκανε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Ηράκλειο και αναχώρησε για το Άγιον Όρος το 1939 στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου. Εκάρη μοναχός με το όνομα Ευδόκιμος, χειροτονήθηκε διάκονος το 1942 και παρέμεινε στη μονή μέχρι το 1946. Εισήχθη στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης το 1950. Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε στη Κομοτηνή το 1954 , από τον Μαρωνείας και Κομοτηνής Τιμόθεο, όπου και τον εχειροθέτησε αρχιμανδρίτη. Υπηρέτησε ως προιστάμενος του μητροπολιτικού ναού Αγίας Σοφίας και πρωτοσύγκελλος στην Ιερά Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής. Μεταφέρθηκε στο Βόλο το 1959 και έγινε εκεί ιεροκήρυκας και καθηγητής στο Ανώτερο Εκκλησιαστικό Φρονιστήριο. Μετά από τρία χρόνια έφυγε στην Αμερική, ύστερα από πρόσκληση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ιακώβου για να υπηρετήσει στην ελληνορθόδοξη διασπορά της Αμερικής για δέκα τέσσερα χρόνια. Εκεί δίδαξε στο Ελληνοαμερικανικό Σχολείο του Μπρούκλιν και σπούδασε Ψυχολογία και Κοινωνιολογία στη Νέα Υόρκη, και διετέλεσε συντάκτης του περιοδικού «Κοίμησις της Θεοτόκου». Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1975 και το 1976 τοποθετήθηκε Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη το 1984, όπου και διαποίμανε την επαρχία αυτή για δέκα εννέα έτη. Επισκεπτόταν αδιάλειπτα τα χωριά της μητροπολιτικής του επαρχίας, ιερουργώντας και κηρύσσοντας τον Θείο Λόγο, καθοδηγώντας το ποίμνιό του και συμπαραστεκόμενος σε όλους, όταν τον είχαν ανάγκη. Επί των ημερών του εγκαινιάσθηκαν πενήντα ιεροί ναοί. Απεβίωσε στις 30 Αυγούστου 2003 και ετάφη έξω από την κόγχη του ιερού του Μητροπολιτικού ναού του Αγίου Νικολάου στην Ελευθερούπολη.

9.  Χρυσόστομος Αβαγιανός (2004)

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως κ. Χρυσόστομος (κατά κόσμον Ιωάννης) Αβαγιανός εγεννήθη εις Μεσαγρόν Λέσβου το 1947. Εσπούδασεν εις την Θεολογικήν Σχολήν Αθηνών. Διάκονος εχειροτονήθη τω 1973 και Πρεσβύτερος τω 1977. Υπηρέτησεν ως Ιεροκήρυξ εις τας Ιεράς Μητροπόλεις Φλωρίνης, Μυτιλήνης και εις την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, ένθα απεσπάσθη εις την Ριζάρειον Εκκλησιαστικήν Σχολήν ως εφημέριος, πνευματικός, Δ/ντής του Οικοτροφείου και Καθηγητής. Ειργάσθη και ως κωδικογράφος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ησχολήθη επισταμένως με την συγγραφήν δημοσιεύσας πλείστας μελέτας, τέσσερας συλλογάς γραπτών κηρυγμάτων, καθώς και μεταφράσεις. Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως εξελέγη την 26ην Απριλίου 2004.